Η ανάλυση μεγάλου αριθμού ατυχημάτων πυρός, δείχνει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων από πυργαγιές οφείλονται στους καπνούς, τις αναθυμιάσεις και την έκλυση τοξικών αερίων.
Ο καπνός και τα τοξικά αέρια σκοτώνουν πριν καν δημιουργηθεί φλόγα και αναπτυχθούν υψηλές θερμοκρασίες.
Αυτό σημαίνει ότι, σε περίπτωση πυρκαγιάς, από την πλευρά της ανθρώπινης ασφάλειας, κύρια απαίτηση κατά το σχεδιασμό ενός κτιρίου πρέπει να είναι η διασφάλιση της έγκαιρης και ανεμπόδιστης μετάβασης των ανθρώπων σε ασφαλείς χώρους, όπως επίσης και η χρήση υλικών και κατασκευών που να μην ευνοούν την ανάπτυξη και διάδοση πυρκαγιάς.
Το σύνολο των μέτρων και των παραγόντων που λαμβάνονται για την προστασία από τη φωτιά και τις συνέπειές της συνιστούν την «Πυροπροστασία». Η Πυροπροστασία διακρίνεται σε Παθητική και Ενεργητική.
Η ουσιαστική ανάγκη αλλά και η Νομοθεσία για προστασία από φωτιά των χρηστών ενός κτιρίου επιβάλλουν τη σχολαστική ανάλυση των λειτουργιών του, των χρήσεων των χώρων, τον αριθμό των ανθρώπων – χρηστών (θεωρητικός πληθυσμός, που υπολογίζεται βάσει κανόνων) και της κίνησης αυτών. Απαιτούν, επίσης, τη γνώση των σχετικών Κανονισμών, των Προτύπων, προσεκτική επιλογή και πρόταση υλικών τα οποία θα ικανοποιούν τις απαιτήσεις πυροπροστασίας. Για τη χώρα μας ισχύει ο Κανονισμός Πυροπροστασίας (ΠΔ 71/1988), ο οποίος αντικαταστάθηκε το 2017 από το Νεό Κανονισμό Πυροπροστασίας.
Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας, αναλόγως της χρήσης του κτιρίου επηρεάζει: τον αριθμό των κλιμακοστασίων και ανελκυστήρων, το πλάτος της σκάλας, το πλάτος και το μήκος των διαδρόμων, τις μέγιστες διαστάσεις των χώρων, την πρόβλεψη ύπαρξης πυροδιαμερισμάτων, του εμβαδού και των εν γένει διαστάσεων αυτών, την ύπαρξη θυρών, παραθύρων πυρασφαλείας και του δείκτη πυραντίστασης αυτών, το φωτισμό, τη χρήση υλικών στα δομικά στοιχεία και τα εσωτερικά τελειώματα, τη χρήση ενεργητικών μέτρων πυροπροστασίας, όπως μέσων πυρόσβεσης, πυρανίχνευσης, συναγερμού, αυτόματου συστήματος πυρόσβεσης, κλπ.
Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι η μελέτες, ο σχεδιασμός και η κατασκευή ενός κτιρίου, πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις του Κανονισμού Πυροπροστασίας. Σε κάθε άλλη περίπτωση δε θα είναι δυνατή η αδειοδότηση και νόμιμη η χρήση του κτιρίου.
Άλλη μια σημαντικότατη παράμετρος είναι η επίβλεψη εφαρμογής της μελέτης πυροπροστασίας, επειδή αυτή περιλαμβάνει διατάξεις και δομικά προïόντα των οποίων οι πιστοποιήσεις και οι εγγυήσεις ισχύουν κάτω από πολύ συγκεκριμένες οδηγίες εφαρμογής.
Τέλος, ο Μηχανικός του έργου είναι υποχρεωμένος να παραδώσει τεχνικό φάκελο με πλήρη τεκμηρίωση και τα πιστοποιητικά των υλικών και συσκευών, για λόγους ιχνηλασιμότητας αλλά και ως πειστήριο για τη συμμόρφωση με τις μελέτες και τους κανονισμούς.
